CO MUSISZ WIEDZIEĆ O BEZPIECZEŃSTWIE W ŚRODOWISKU PRACY?

Koncepcja bezpieczeństwa maszyn w Unii Europejskiej.

Ustanowienie dwóch filarów bezpieczeństwa:

• Maszyny nowe ‒ maszyny po raz pierwszy wprowadzone na rynek Unii Europejskiej,
• Maszyny stare ‒ maszyny już użytkowane.

Przepisem wprowadzającym nową dyrektywę maszynową 2006/42/WE do prawa polskiego jest Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn. Rozporządzenie to wchodzi w życie z dniem 29 grudnia 2009 r. Traci wtedy moc rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa.

Każdy producent maszyn i urządzeń, odpowiedzialny jest za wypuszczony na rynek produkt, zobowiązując się do ograniczania ryzyka zawodowego i stosowania środków bezpieczeństwa adekwatnych do generowanych zagrożeń.

Zgodnie z Dyrektywą maszynową, producenci zobowiązani są do:

• projektowania maszyny wewnętrznie bezpiecznej,
• stosowania technicznych środków ochronnych, ograniczających ryzyko,
• informowanie użytkowników o pozostającym ryzyku, pomimo zastosowania się do dwóch powyższych punktów.

Zgodnie z Dyrektywą maszynową możliwe jest zastosowania osłon stałych, ruchomych blokujących lub nastawnych, ograniczających dostęp.

W maszynach, gdzie dostęp operatora do strefy zagrożenia podczas normalnej pracy nie jest wymagany, należy stosować osłony stałe!

Wymogi dotyczące mocowania wymienionych osłon:

• osłony muszą być mocowane za pomocą systemów, które umożliwiają otwarcie lub demontaż wyłącznie przy użyciu narzędzi;
• systemy mocowania muszą pozostać na osłonie lub na maszynie, nawet jeżeli osłony zostały zdemontowane;
• brak elementów mocujących musi uniemożliwiać zamontowanie osłony na swoim miejscu.

• Pracownik powinien podpisać oświadczenie o:
  • otrzymaniu instrukcji BHP,
  • zapoznaniu się instrukcją obsługi maszyny lub narzędzia,
  • zostać przeszkolony w zakresie obsługi maszyny na szkoleniu stanowiskowym.
• Wszystkie miejsca w maszynach gdzie są części ruchome osłania się osłonami
  •  chyba że są zamontowane na wysokości ponad 2,5 m, licząc od podłogi
• Przed uruchomieniem należy sprawdzić stan techniczny maszyny lub narzędzia
• Przy obsłudze należy stosować wymaganą odzież roboczą (bez luźnych części) i sprzęt ochrony indywidualnej.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 12 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. nr 199, poz.1228) [implementuje  Dyrektywę maszynową 2006/42/WE].

Producent lub jego upoważniony przedstawiciel przy doborze najbardziej odpowiednich środków, mających na celu wyeliminowanie ryzyka powinien postępować zgodnie z kolejnością poniżej wymienionych zasad:

1. wyeliminować lub zmniejszyć ryzyko, tak dalece jak jest to możliwe, przez projektowanie i wytwarzanie maszyn bezpiecznych,
2. stosować konieczne środki ochronne w odniesieniu do ryzyka, którego nie można wyeliminować,
3. informować użytkowników o ryzyku resztkowym, spowodowanym jakimikolwiek niedostatkami w przyjętych środkach ochronnych,
4. wskazywać czy jest konieczne przeszkolenie w tym zakresie,
5. określić potrzeby stosowania środków ochrony indywidualnej.

¹Jeśli długość otworu szczeliny wynosi ≤ 65 mm, kciuk będzie działał jak ogranicznik, a bezpieczną odległość można zmniejszyć do 200 mm.

Odległości zapobiegające swobodnemu dostępowi kończyn.

Tabela określa odległości dla specjalnych przypadków, gdzie dostęp przez kończyny dolne osoby stojącej zapobiega pionie bez dodatkowych środków. W przypadku ryzyka poślizgnięcia się podane wartości w tabeli mogą być nie odpowiednie. Gdzie wartość h znajduje się pomiędzy dwiema wartościami tabeli, odległość dla wyższej wartości h należy wybrać.

Minimalne luki (zgodnie z EN349)

Zgniatanie nie jest uważane za niebezpieczne dla wymienionych części ciała, chyba że odległości są mniejsze niż określone.

Zastosowanie siatki o oczkach pionowych 100×20 mm jest zgodne z Dyrektywą maszynową

Uniemożliwia:

• przełożenie dłoni
• wspinanie się po wygrodzeniu/przechodzenie przez wygrodzenie

Umożliwia:

• Instalację wygrodzenia w odległości 120 mm od strefy niebezpiecznej

Powierzchnia strefy zagrożenia stanowi bardzo ważny punkt podczas wyboru właściwego wygrodzenia (oszczędność powierzchni). To w jakiej odległości zostanie zamontowane wygrodzenie zależy głównie od samej konstrukcji wygrodzenia.

Uwzględniając odległość od stref zagrożenia  należy bezwarunkowo zastosować się do normy ISO13857:2008, która określa minimalną odległość zagrożenia od powstałej szczeliny.

Niezastosowanie wymagań dotyczących bezpiecznych odległości jest niezgodnością, która może być przyczyną groźnych wypadków, w związku z czym maszyna może zostać wyłączona z użycia do czasu przystosowania osłony do w/w normy.

Standardowe osłony montuje się w odległości ok 800 mm od strefy zagrożenia. Są jednak osłony spełniające wszystkie wymogi Dyrektywy maszynowej i normy ISO 13857, które mogą zostać umieszczone 120 mm od strefy zagrożenia.

W aktualizacji standardu ISO 14120, zgodnie z paragrafem 5.4.2 Uderzenie i siła odrzutu- system osłon musi być odporny na siły statyczne oraz dynamiczne (ciśnienie, uderzenie) zgodnie z przeprowadzoną oceną ryzyka.

Zwróć uwagę w jaki sposób zostały przeprowadzone testy uderzeniowe! Uderzenie powinno zostać skierowane na najsłabszy punk wygrodzenie, tj. środek panelu, a nie najmocniejszy jakim jest słupek wygrodzenia.

Zawsze należy sprawdzić czy wygrodzenie posiada certyfikat potwierdzający pozytywne przeprowadzenie testów uderzeniowych!

W zautomatyzowanych magazynach obowiązują rygorystyczne wymogi bezpieczeństwa i bez względu na liczbę osób pracujących w magazynie, nadal muszą być bezpieczne.